Thornhill is een graphic novel waarin we de verhalen volgen van twee meisjes. Het verhaal van Mary wordt verteld aan de hand van fragmenten uit haar dagboek uit 1982. Deze fragmenten worden afgewisseld met paginagrote illustraties die het verhaal vertellen van Ella dat in 2017 speelt. Het landhuis Thornhill staat in beide verhalen centraal. In 1982 was Thornhill een weeshuis voor meisjes, in 2017 staat het landhuis leeg en is het vervallen. Maar er is meer dan het oude landhuis dat de beide verhalen verbindt. Hoop en wanhoop, vriendschap en verraad, vertrouwen en verdriet, maar bovenal eenzaamheid zijn de thema’s die Pam Smy in haar boek verwerkt. Of zij dit doet met tekeningen of met tekst, je voelt de emoties en de spanning. Met ieder dagboekfragment en met iedere tekening leer je de hoofdpersonen beter kennen en begrijpen. Je wordt meegenomen in hun emoties, hun wil om te leven en te overleven. De informatie die je krijgt wordt knap gedoceerd en afgewisseld. Je krijgt een gevoel – of misschien is het hoop – welke richting de verhalen opgaan, maar zeker weet je dat niet. De vertaling van het dagboek door Imme Dros draagt daar zeker aan bij. Je hebt geen moment het gevoel dat je een vertaling leest, en de emoties worden goed verwoord.
1982
‘Ik wist dat het te mooi was om lang te duren. Ze is terug. […] Er liep een koude rilling over mijn rug terwijl het oude gevoel van paniek tot in mijn merg doordrong. Ik kan het niet geloven. Wat moet ik doen?’ Zo begint het eerste fragment uit het dagboek van Mary uit 1982. Ze is anders dan de andere meisjes en heeft moeite om contact te leggen. Door wat ze heeft meegemaakt besluit ze niet meer te praten met anderen, tenzij de situatie haar daartoe dwingt. Maar het liefst zwijgt ze en schrijft ze in haar dagboek. Omdat ze anders is, is ze het middelpunt van pesterijen, die subtiel en vilein worden uitgevoerd, zodat de leiding het niet ziet. En aan wat je niet ziet, hoef je niets te doen, er wordt makkelijk de andere kant op gekeken. Zo komen de pestkoppen er altijd mee weg en krijgt Mary vaak de schuld van dingen die verkeerd gaan. Je krijgt nooit de indruk dat het pesten wordt overdreven of dat reacties van de volwassenen onrealistisch zijn. Mary heeft immers in haar dagboek geschreven hoe het werkelijk is gegaan.
Het leven in Thornhill is voor Mary een hel. Daarom heeft zij op haar kamer, die wat afgelegen ligt in het landhuis, haar eigen wereld geschapen. Een wereld van poppen die zij zelf maakt naar voorbeeld van karakters uit de boeken die zij leest. Langzaam wordt het duidelijk of deze poppen een vlucht zijn of een uitweg.
2017
Het verhaal van Ella wordt verteld met tekeningen. Een van de eerste dingen die wij zien is een slaapkamer vol verhuisdozen. Ella is net verhuisd naar een huis aan de rand van het plaatsje Midchester. Vanuit haar raam kijkt ze uit op een vervallen en dichtgespijkerd landhuis, Thornhill, dat meteen haar aandacht trekt. Door het uitpakken van de dozen en het inrichten van haar kamer leren we Ella kennen. Ze houdt van lezen en tekenen en heeft veel foto’s. Met wie zij daar woont blijft nog even onduidelijk. Haar moeder is alleen aanwezig op de foto’s. Van haar vader vindt ze regelmatig een briefje dat hij over moet werken. Feitelijk woont zij daar alleen. De tekeningen zijn allemaal zwart/wit en Pam Smy speelt mooi met licht en donker. Hierdoor ontstaan verschillende sferen die passen bij de gebeurtenissen in het verhaal en de stemming van Ella. Neem de tijd om te tekeningen te bekijken, ze vertellen een verhaal, geven emoties weer. Snel doorbladeren naar het volgende dagboekfragment kan aantrekkelijk lijken, want dan lees je hoe het verder gaat met Mary. Maar dan mis je belangrijke elementen uit het verhaal van Ella. Soms zoomen tekeningen in op bepaalde details.
Die details geven weer iets meer prijs van wat er gebeurt (2017) of gebeurd is (1982). Het is mooi om te zien dat niet alleen de belangrijke details worden uitvergroot, ook de andere onderdelen van de voorgaande tekening worden nauwkeurig herhaald. Met behulp van oude krantenartikelen gaat Ella uitzoeken wat er precies is gebeurd op Thornhill. Door over de schutting in de achtertuin te klimmen komt zij bij het landhuis. En daar vindt ze een oude gehavende pop die ze besluit op te knappen. Het zal niet bij die ene pop blijven.
Verbonden
Langzaam schuiven de verhalen van Mary en Ella in elkaar. De meisjes blijken meerdere overeenkomsten te hebben, terwijl hun leefwerelden sterk verschillen. Beide meisjes zijn eenzaam en op zoek naar iets wat die eenzaamheid verdrijft. Het is mooi om te zien hoe goed de verhalen op elkaar aansluiten, elkaar aanvullen, elkaar kruisen en dan één worden. De afwisseling van lezen en kijken versterkt dit. Het ene moment volg je het verhaal van Mary, dan weer dat van Ella. Dat is niet nieuw, maar omdat het ene verhaal geschreven is en het andere getekend, ervaar je het meer als twee verhalen. Het is een prachtig boek dat je het liefst in één zucht uit zou willen lezen/bekijken. Maar dat is met meer dan 500 bladzijden onmogelijk. Aan het einde lijkt het alsof alles weer opnieuw begint. Of dat werkelijk zo is mag iedere lezer zelf bepalen.
