Eva Lindström (1952) is een Zweedse schrijfster en illustrator. Ze schreef zo’n 35 boeken en illustreerde voor vele andere auteurs. In 2022 won ze de ALMA prijs, de Astrid Lindgren Memorial Award. Deze prijs wordt toegekend aan auteurs, illustratoren en andere leesbevorderaars van wie het werk van grote artistieke waarde is. Gekeken wordt ook of het oeuvre de geest van Astrid Lindgren in zich draagt: diep humanistisch.
Jaag niet op ons is het tweede boek van Lindström dat uitkomt bij Clavis. Eerder publiceerden zij De Brug, waarin een wolf zijn eenzaamheid en niet zijn honger probeert te stillen als hij een varkentje uitnodigt in zijn huis.
Dit prentenboek opent met twee eekhoorntjes. Zij vertellen dat zij houden van gymnastiek en jagen haten. Tijdens de dorpsvergadering stemmen ze samen met Haas dan ook vol passie tegen de jacht. Het mag niet baten, de meerderheid stemt voor. Haas en de eekhoorntjes slaan de borrel over en gaan snel terug naar het bos. Ze hebben wel iets beters te doen: nootjes verzamelen. Maar de jagers komen en Haas wordt in haar oor geschoten. De dreiging van de jacht blijft, begrijpen de eekhoorns. Wat nu?
Lindström toont begrip voor de wereld van kinderen
Een prentenboek dat lekker makkelijk wegleest is ‘Jaag niet op ons’ niet. Op het eerste gezicht lijkt het verhaal juist helemaal niet leuk voor kinderen. De eenvoudige aquarellen hebben iets droefs. Het konijn en de eekhoorntjes worden niet gehoord, ondanks het gevaar waarin ze verkeren. Enge jagers lopen door het bos en proberen op hen te schieten. Soms met succes: Haas wordt immers geraakt. Echt goed aflopen doet het ook niet, de dieren ontworstelen zich niet plotseling aan hun lot door in een ander bos voor altijd vredig verder te leven.
Maar Lindström is er erg goed in om de wereld te bekijken door de ogen van een kind, ze won de ALMA prijs niet zomaar. Ook in dit boek komt haar begrip voor de kinderwereld goed tot uiting. Kind zijn is niet alleen maar leuk. Er is narigheid, er zijn jagers, er zijn oorlogen. Mensen nemen soms wrede beslissingen waarbij de meerderheid weliswaar bepaalt, maar waarbij ‘de eekhoorntjes’ onder de voet gelopen worden. En wat in de ogen van volwassenen klein leed lijkt, is dat zeker niet voor kinderen. Maar worden kleine kinderen gehoord? Nee, hun stem wordt al te vaak gewoon weggepoetst. Soms voelt de wereld erg onveilig en willen zij ’s nachts onder het dekbed verstoppen in de hoop dat niemand hen ziet. Is het dan niet geruststellend om te weten dat iemand dit begrijpt? Dat ook diertjes zich wel eens zorgen maken in de nacht? En dat er toch nog iets aan het lot te veranderen valt?
Hoe ga je om met je lot?
De dieren in het bos weten tijdens de dorpsvergadering hun lot niet te veranderen. De jagers (‘Sukkels!’ laat Lindström de dieren zeggen) komen toch, met hun lompe voetstappen en hun blaffende honden met scherpe tanden. Maar de eekhoorntjes doen wel iets anders: ze gaan gewoon door met leven. Ze begraven hun nootjes, verzorgen Haas als ze in haar oor geschoten wordt en doen blije eekhoorn dingen. Ook al liggen ze ’s nachts weleens wakker, ook al is het bos nog niet veilig, de eekhoorns geven de moed niet op: het bos is van hen en niet van de jagers.
Het voorlezen en bespreken van dit boek in een kleutergroep kan verhalen losmaken over de momenten waarop een kind niet gehoord wordt. Hoe zou een kind zichzelf dan toch kunnen laten zien? Is koppig er tegenin gaan een oplossing, zoals Haas doet? Is het een kwestie van berusten, omdat er toch niks aan te doen is? Of word het kind liever een eekhoorntje die het beste ervan wil maken?
Prenten om over te praten
Ook tijdens het een op een voorlezen is er genoeg te doen met dit verhaal. De prenten, die op het eerste gezicht zo eenvoudig lijken, bieden genoeg gespreksstof. Zijn die nootjes niet erg groot? Of zou een nootje echt zo groot zijn voor een eekhoorntje? Waarom staan er ook dieren tussen de jagers? Wie ligt daar onder het dekbed? Wat gebeurt er als de prent ondersteboven gehouden wordt, zijn er dan andere dingen zichtbaar?
Voor de juiste toehoorder zou het best eens een lievelingsboek kunnen worden. Het heeft er alle elementen voor in huis.
