Stephen Hawking, is een prentenboek uit de serie Little People, BIG DREAMS. De Spaanse kinderboekenschrijfster Maria Isabel Sànchez Vegara schreef en publiceerde het eerste verhaal in 2014. Intussen zijn er tientallen delen verschenen. Elk deel van de serie wordt geïllustreerd door een andere illustrator. In dit boek is de Engelse illustrator Matt Hunt aan de beurt. Ieder boek vertelt het levensverhaal van een belangrijke persoon uit de wereld van muziek, wetenschap, sport, literatuur, kunst en filosofie.
Stephen Hawking
Wetenschapper Stephen Hawking werd geboren in Oxford, Engeland, in 1942. Hij groeide op in een gezin waarin iedereen gek was op wetenschap. Aan tafel zaten ze bijvoorbeeld altijd allemaal te lezen, ieder verdiept in zijn eigen boek. Dat wordt door Matt Hunt treffend verbeeld op pagina 3 en 4.
Stephen was op school niet de beste, maar hij was wel slim en erg nieuwsgierig. Hij wilde de raadsels van het heelal oplossen. In 1962, tijdens zijn studie kosmologie aan de universiteit van Oxford, begon hij plotseling te struikelen, liet hij dingen vallen en konden mensen hem plots ook slechter verstaan. Hij bleek ALS te hebben, een ongeneeslijke ziekte die de zenuwcellen aantast, totdat het lichaam helemaal verlamd is. Dat was een verschrikkelijke klap, maar uiteindelijk vond Stephen toch de moed om zijn onderzoek voort te zetten. Zijn hoofd werkte gelukkig wel nog ‘en meer had hij niet nodig om het heelal te bestuderen.’
Stephen ging zich verdiepen in zwarte gaten en hij bewees dat die helemaal niet zo zwart zijn als ze lijken. Een klein beetje licht kan namelijk toch ontsnappen, de zogenaamde ‘Hawkingstraling’. Matt Hunt illustreert dit zeer subtiel op pagina 19 en 20. Bovenaan pagina 20 wil je een piepklein wit pluisje wegvegen. Dat lukt niet en pas dan besef je dat dit de Hawkingstraling is, die Hunt zo weergeeft.
Voor zijn 65ste verjaardag ging Stephen met een groep astronauten mee op een paraboolvlucht. Op zo’n vlucht wordt in een speciaal daarvoor omgebouwde Airbus A300, een ruimtereis nagebootst. Zo kon Stephen voor het eerst in 40 jaar zonder zijn rolstoel en ervaarde hij hoe het was om gewichtloos te zijn. Hoe hij daarvan genoot laat Matt Hunt duidelijk zien op pagina 23 en 24.
(Be)leren
Dit boek, en trouwens de hele reeks, heeft de bedoeling kinderen iets te leren. Enerzijds geven de verhalen feitelijke informatie over het leven en de verwezenlijkingen van een heleboel inspirerende mensen. Zo vinden we hier op de allerlaatste twee pagina’s, een mooi vormgegeven korte biografie van Stephen Hawking, met een aantal zwartwit foto’s erbij. Het ‘echte’ gehalte hiervan zal jonge lezers zeker aanspreken. Anderzijds wil de reeks aan kinderen laten zien dat alles mogelijk is, als je maar groots droomt en dapper volhoudt. De reeks is bewust positief van opzet en dat is prima. Alleen gaat men daardoor soms voorbij aan het feit dat ook deze mensen, hoe bijzonder en inspirerend ook, geen superhelden zijn. Op pagina 11 en 12 lezen we: ‘Voor Stephen leek het alsof de sterren waren gestopt met stralen en het hele universum instortte. ‘ Meteen op de volgende pagina staat: ‘Maar in plaats van zijn hoofd te laten hangen, besloot Stephen omhoog te kijken, naar de sterren’. Dat gaat wel èrg snel en is bovendien wat ongelukkig geformuleerd. Er is namelijk niks mis met je hoofd laten hangen, wanneer er moeilijke dingen gebeuren in je leven.
Bovendien eindigt het boek heel nadrukkelijk positief: ‘De kleine Stephen, een van de beste wetenschappers van onze tijd, heeft ons laten zien dat als je maar dapper genoeg bent, alles mogelijk is. Want hoe moeilijk het leven soms ook lijkt, er is altijd wel iets wat je kunt doen en waarin je kunt slagen.’ Positiviteit kan ook een dwingend kantje hebben.
Taal & teken
Sànchez Vegara vertelt het verhaal van Stephen Hawking, in nuchtere, sobere, beknopte taal. Waar ze moeilijke woorden gebruikt, worden die bijna altijd ook meteen verklaard. Bijvoorbeeld: ‘… kosmologie, de studie van het heelal …’ Op elke dubbele pagina vinden we een klein blokje tekst en heel veel prent. De illustraties van Matt Hunt spelen perfect in op de emoties die weergegeven worden in de tekst. Zo is Stephen die te horen krijgt dat hij ongeneeslijk ziek is, zichtbaar erg verdrietig. De tekening van Stephen die zijn kinderen meeneemt voor ritjes in zijn rolstoel, is dan weer erg vrolijk.
Hunt werd in 1988 geboren in het Engelse graafschap Worcestershire. Hij studeerde af als beeldend kunstenaar en ging zich daarna specialiseren in het illustreren van kinderboeken. Hij houdt van oude films, van animatiefilms, van boeken en van klassieke illustraties. Zijn tekeningen zijn herkenbaar en kleurrijk, duidelijk omlijnd en ze hebben iets straks en hoekigs. Hij combineert manuele en digitale technieken en werkt met verschillende materialen: verf, pennen, krijtjes, … Zijn warme, gedempte kleuren en zijn door animatiefilms geïnspireerde stijl, passen uitstekend bij dit verhaal. Dit boeiende verhaal is erg leuk om voor te lezen aan leergierige luisteraartjes vanaf een jaar of vijf. Als het in de smaak valt, is er gelukkig nog veel meer moois te ontdekken in deze interessante reeks.
