Sla de dichtbundel Gelukkig en blij van Edward van de Vendel, open, en je verwacht maatschappijkritiek en een hoop gemoraliseer. Uit de monden van mensen / waait altijd lawaai luiden de eerste regels. Maar hoewel het boek natuurlijk wel een antwoord is op deze tijd waarin velen hun mening moeten laten gelden, lezen de dieren die de hoofdrol hebben ons niet de les. Ze laten simpelweg zien dat het ook anders kan.
Die eerste regels komen uit het openingsgedicht Herstelboerderij waarin de dichter de vinger feilloos op de gevoelige plek legt. Maar Edward van de Vendel is er de dichter niet naar om ons vervolgens een kaakslag uit te delen bij wijze van terechtwijzing. Dat gebeurt al genoeg in het meningencircus waarin het oordelen over anderen voor veel mensen een levensvervulling lijkt te zijn. De dichter doet niet aan dat oordelen. Hij schrijft
Uit de monden van mensen
waait altijd lawaai.
Je kunt hun herrie bijna bekijken –
zo taai hangt het in de lucht.
Ze kleden er hun dag mee aan.
Ze slaan het om zich heen als een vlag.
Ze zwijgen zo weinig (…)
waarna duidelijk wordt in welke richting zijn nieuwste gedichten ons willen meenemen.
(…) daardoor zijn ze zo weinig vlinder,
of kat,
ze zijn zo weinig hun eigen kinderen.
Indrukwekkend oeuvre
Het kan je haast niet zijn ontgaan, maar voor wie het niet weet, Van de Vendel is een schrijver met een indrukwekkend oeuvre. Van zijn hand verschijnen jaarlijks meerdere titels. Hij schrijft voor kinderen van alle leeftijden, zowel fictie, als non-fictie en poëzie. Diverse prijzen vielen hem ten deel. Ook ontwikkelde hij reeksen, zoals de series Slash en Querido Glow. Met ABCyourself (tegenwoordig Vuurland) creëerde hij een broedplaats voor jonge, literaire schrijvers die dankzij zijn coaching tot publicatie kwamen, zoals schrijvers Pim Lammers en Iduna Paalman.
Wat jou gelukkig maakt
Maar terug naar zijn nieuwste bundel, die dus niet moraliseert, maar die je wil laten nadenken over wie je werkelijk bent en wat jou gelukkig maakt. Want als je geluk kunt ervaren, wordt de wereld al een stukje mooier. Neem het gedicht Het fijnste.
Het fijnste in huis,
zei schildpad J.J. van der Sluis,
is de verwarmingsbuis.
O, dat spoelen, dat stromen,
dat gloeien, dat dromen,
dat tikken, dat woeden,
dat ebben, dat vloeden
van zijn gesuis…
Luister! Hij is zon en zee in één.
Ook kan het helpen om wat meer een biggetje te zijn. Lees Over Modder (slaapmeditatie) maar.
‘Bigje,
lig je fijn?
Je hoeft nu alleen nog maar
lijfje te zijn.
En dat lijfje hoeft niets meer,
niet meer hijgen, niet meer rennen,
nu is het tijd
om jezelf te verwennen.
Adem maar diep,
zucht de dag er maar uit.
(…)
Bemoedigende wijsheden
Van de Vendel brengt ons behalve al dat mindfulnessgebeuren ook bemoedigende wijsheden, zoals Je mag alles altijd / ook anders bekijken in het gelijknamige gedicht. Tegelijk lezen we dat de dichter ook niet altijd weet hoe het anders moet (Gedicht zonder oplossing). En dat dat oké is.
Speels en vindingrijk
Doen we de bundel met precies deze woorden volledig recht? Welnee. De regel Uiteindelijk brengt liefde de massa bij zinnen, lieten we liever weg omdat je zomaar zou kunnen denken dat je met een zoetsappig en toch moraliserend werk te maken hebt. Dat is het niet. De poëzie van Van de Vendel is speels, vindingrijk en van nu. Een slootje dat Boeya! roept, verwijzingen naar recente edities van het Eurovisie Songfestival (waar de dichter een groot fan van is), de bundel is een waar feest.
Geslaagde samenwerking
En dan heeft uw recensent nog niet eens verteld dat de bundel weer een geslaagde samenwerking is met illustrator Martijn van der Linden, die ook de gedichten in Wat je moet doen als je over een nijlpaard struikelt van beeld voorzag. Het kan bijna niet missen, deze bundel gaat de liefhebber van jeugdpoëzie gelukkig en blij maken.
