Hoe kom je er achter hoe mensen zich gedragen op je eigen begrafenis? Door hem zelf te organiseren natuurlijk!
Zwarte zwaan van Gideon Samson gaat over twee keurige meisjes uit groep acht, de hartsvriendinnen Rifka en Duveke. Ze zijn onafscheidelijk, ze noemen hun vriendschap R.D.F: Rif+Duuf Forever, legt Duveke uit. Zij is de ik-figuur in het eerste deel. Waar het maar kan, schrijven de vriendinnen R.D.F. In schriften, op tafeltjes en op de achterkant van het fietsenschuurtje. ‘Weet je wat mij lachen lijkt?’ is een favoriete openingszin van Rifka, de aanjager van het duo. Zij verzint de gekste dingen, ‘groot denken’ noemt ze dat. Zo bellen ze de Kindertelefoon met de mededeling ‘Ik ben zwanger’ en stelen ze sigaretten van meester Paul. Ook de kinderen uit de klas moeten het ontgelden. De jongens zijn allemaal ‘Piemelpikkies’ en de meisjes ‘Truttenkoppen’. Samen vormen zij het Volk waar Rifka en Duveke met z’n tweeën over regeren. Zij verdelen bijvoorbeeld de knikkers van Luuk – wat hij zelf niet door heeft en waarvoor hij netjes dankjewel zegt – en verstoppen de schooltassen van hun klasgenootjes. Maar je eigen begrafenis organiseren, dat wordt wel het hoogtepunt van ‘groot denken’. Het zal bovendien de vriendschap zwaar op de proef stellen en leiden tot een dramatische wending.
Olivier
Het tweede deel van het boek is geschreven vanuit het perspectief van Olivier, de broer van Duveke. Olivier zit al op de middelbare school, is verliefd en leeft zijn eigen leven. De rol die Olivier in het leven van de meisje speelt wordt langzaam duidelijk. Voor Rifka is Olivier de broer van haar vriendin en voor Duveke is het haar grote broer. En dan blijkt dat vriendschap van een andere orde is dan de band tussen broer en zus, die onvoorwaardelijk is. In het derde deel beleven we het verhaal nog een keer, maar nu door de ogen van Rifka. Wat gaat er echt in haar hoofd om? Wat is de werkelijke reden om haar eigen begrafenis bij te willen wonen? En heeft zij alles onder controle of kent ook zij twijfels?
Super spannend!
Het motto van Zwarte zwaan is een uitspraak van Johan Cruijf: ‘De waarheid is nooit precies zoals je denkt dat hij zou zijn.’ Deze uitspraak loopt als een rode draad door het boek. Het is nooit precies zoals je denkt, de ijzersterke perspectiefwisselingen tussen de drie delen dragen daar aan bij en pas aan het einde van het boek krijg je grip op de waarheid. Het is niet alleen een boek over vriendschap en lef, over verliefd zijn en onvoorwaardelijke liefde, het is ook een heel spannend verhaal. De manier waarop Samson deze spanning opbouwt en de lezer weet te ketenen aan zijn boek is meesterlijk. Je wilt doorlezen omdat je wilt weten wat er nu echt gebeurd is. Menig schrijver voor volwassen thrillers kan hier nog wat van leren. En daarmee is het niet alleen een jeugdboek, maar een boek voor alle leeftijden.
