Jaren geleden ging ik na afloop van een avondje stappen met vrienden nog even een kroketje halen in de snackbar. Op een keer speelde zich daar een weinig verheffend tafereel af. Een jongen van een jaar of 20 was bezig een aanval te doen op het wereldrecord hard gekookte eieren eten. De afloop van zijn recordpoging zal ik de lezer verder besparen. Op dit moment is dat record in handen van de Amerikaan Joey Chesnut en staat op 141 eieren in 8 minuten. Het jagen op records is kenmerkend voor onze cultuur. Grensverleggend bezig zijn, heet dat. In het Guinness Book of Records staan alle records beschreven. Zo blijkt ook Ghost, de hoofdpersoon uit het gelijknamige boek, gegrepen door de meest krankzinnige records. ‘CHECK DIT’, zijn dan ook de openingswoorden van het eerste hoofdstuk, waarin Ghost vertelt dat ‘ene Andrew Dahl inmiddels wereldrecordhouder is ballonnen opblazen…. met zijn neus’.
Schieten is rennen
Ook Ghost zelf denkt wereldrecordhouder te zijn op diverse gebieden. Zo is hij waarschijnlijk wereldrecordhouder het meeste wereldrecords weten en heeft hij vrijwel zeker het wereldrecord zonnebloempitten eten in zijn bezit. Dat heeft hij van zijn vader, een door de drank soms gewelddadige man. Op een kwade avond pikt zijn moeder het niet langer en vlucht met Ghost het huis uit, terwijl zijn vader met zijn pistool op hen beiden schiet. Zij rennen voor hun leven en vinden een veilig heenkomen in de ‘dorpswinkel’ bij meneer Charles. Meneer Charles, die precies op ‘James Brown lijkt als James Brown wit geweest zou zijn’ is de beste vriend van Ghost en voorziet hem elke dag van zonnebloempitten. Zijn vader belandt in de gevangenis en Ghost leeft voortaan alleen met zijn moeder. Zo heeft Ghost leren rennen.
Rennen voor wie je wilt zijn
Ghost woont in een zwarte achterstandswijk in een grote, niet nader genoemde Amerikaanse stad. Op school laat hij zich niet in de hoek drukken en vecht hij menig robbertje met Brandon, een grote, beetje dommige pestkop. Dit brengt hem geregeld in conflict met de schoolleiding. Ghost heeft op school een aanzienlijk ‘strafblad’, al noemen ze dat op school een ‘dossier’. Na schooltijd gaat hij zitten in de bushalte, niet om op de bus te wachten, maar om te kijken naar de mensen in de grote etalage van de sportschool tegenover de halte, die zich op allerlei apparaten in het zweet werken. Fascinerend, vindt hij. Daarna gaat hij kijken op de atletiekbaan in het park waar de Defenders aan het trainen zijn in hardlopen onder leiding van hun coach. Als Ghost op een dag de stoute schoenen aantrekt en gewoon gaat meelopen, wordt hij door de coach ontdekt als een talent, want ja, hardlopen kan Ghost wel. Hij haalt hem bij de club. Coach Brody groeit in het verhaal uit tot een soort mentor van Ghost. Hij leert Ghost verantwoordelijkheid te nemen voor zijn eigen daden, als hij zich weer eens in de nesten heeft gewerkt, maar hij leert hem ook te beseffen hoe fijn het is ergens bij te horen, bij een club te horen. Hij leert Ghost inzien dat je niet weg kunt rennen voor wie je bent, maar dat je wel kunt rennen voor wie je wilt zijn.
Een warm boek
Ghost is een prachtig boek vol warmte, over een opgroeiende puber, die onder moeilijke omstandigheden zijn weg moet zien te vinden in het leven. Bij een paar fijne mensen vindt hij steun als het nodig is. Het zijn ankers waaraan hij zich kan vasthouden. Zijn moeder doet haar best haar zoon een goede opvoeding te geven en de daarbij behorende normen en waarden bij te brengen, hoe moeilijk dat soms ook is. Meneer Charles is een vast ijkpunt waar Ghost altijd terecht kan, al is het maar om zonnebloempitten te kopen. Hij is ook een soort maatje bij wie Ghost zijn hart kan uitstorten. De schooldirecteur weet hoe moeilijk sommige leerlingen het thuis hebben en weet hoe hij moet omgaan met gekrenkte gevoelens. Coach Brody heet in het boek gewoon Coach. Hij is als een vader en leert Ghost naar zichzelf te kijken en de wereld niet te zien als een louter vijandige omgeving. Hij leert hem wat solidariteit inhoudt en mededogen met mensen die misschien wat minder aardig lijken te zijn.
Het boek is heel goed geschreven en past psychologisch perfect in de belevingswereld van Ghost, een zoekende puberjongen. Elk hoofdstuk heeft als titel een nieuw wereldrecord voor Ghost en sluit zo aan bij zijn denkwereld. Het leven is voor hem een strijd die hij moet zien te winnen. Dat heeft hij geleerd van zijn vader die op hem geschoten heeft. Vandaar dat hardloopwedstrijden zo goed passen bij Ghost. ‘De uitvinder van atletiek heeft dat hele schieten is rennen-idee goed begrepen.’
