De zestienjarige Starr groeit op in het Amerikaanse Garden Heights, een achtergestelde buurt waar bijna alleen mensen van kleur wonen, maar gaat naar een witte school buiten die buurt: Williamson Prep. Hoe Starr praat, wat ze aan heeft, hoe ze zich gedraagt: alles hangt af van de plek waar ze is. Zowel in Garden Heights als op school past ze zich aan de heersende sociale normen aan. Niet dat dat echt helpt, want overal valt ze op. In The hate u give van Angie Thomas is dat waar alles mee begint. Starr is op een feest in haar eigen buurt, maar toch is ze er niet echt thuis.
Veel tijd om na te denken over wat dat voor Starr betekent is er niet. Er wordt geschoten, dus Starr en haar beste vriend Khalil vertrekken in Khalils auto. Khalil zet muziek op, Tupac. Starr wil weten waarom hij toch altijd naar ‘die oude shit’ luistert en daar heeft Khalil zijn antwoord op klaar: ‘Luister dan! The Hate U — met een U — Give Little Infants Fucks Everybody. T-H-U-G-L-I-F-E. Wat de maatschappij er bij de jeugd in pompt, komt er weer uit als je groot bent. Snap je?’ Dat antwoord geeft meteen de titel en het centrale thema van het boek weer: de impact van racisme.
Langs de kant gezet zonder reden
Na een paar minuten rijden worden Khalil en Starr gestopt door een politieagent. Voor haar eigen veiligheid gedraagt Starr zich zoals haar vader haar geleerd heeft zich te gedragen als ze aangehouden wordt door de politie. Ze zit stil, houdt haar handen in het zicht, geeft alleen antwoord als haar iets gevraagd wordt. Ook dit is weer een situatie waarin ze zich op een bepaalde manier moet gedragen omdat ze een persoon van kleur is. Khalils vader heeft hem die lessen nooit geleerd of misschien wil Khalil zich niet zo moeten gedragen. Hij vraagt waarom hij zonder reden langs de kant gezet wordt. Nu moet hij uitstappen en wordt hij drie keer gefouilleerd. Als de agent met Khalils papieren terugloopt naar de politieauto en Khalil zich vooroverbuigt om te vragen hoe het met Starr gaat: Pang! Pang! Pang! Seconden later is Khalil dood.
Ongewapend doodgeschoten
Vanaf de eerste bladzijde weet Thomas de lezer te grijpen en dat houdt ze het hele boek lang vol. Het is onmogelijk niet te worden meegesleurd in de onherroepelijke aaneenschakeling van gebeurtenissen. Dat Khalil ongewapend was en ‘niets bij zich had’ toen hij werd doodgeschoten gaat als een lopend vuurtje door Garden Heights, maar dat is niet wat het nieuws haalt: er zijn aanwijzingen dat hij net begonnen was met dealen en juist daar duiken nationale media bovenop. Als blijkt dat de politieagent die Khalil heeft vermoord niet gearresteerd wordt, ook niet nadat Starr haar verhaal op het politiebureau heeft verteld, breken er rellen uit in Garden Heights. Op school weet Starr zich niet meer te verhouden tot haar witte vrienden en hun (on)begrip of zelfs hun racisme. Ook worstelt ze met zichzelf. Ze is de enige getuige, degene die kan vechten voor gerechtigheid voor Khalil, maar durft ze haar stem als wapen te gebruiken?
Impact van racisme wordt nauwgezet uitgewerkt
The hate u give valt op door het grote aantal personages en vooral door de zorgvuldigheid waarmee al die personages uitgewerkt zijn. Thomas weet ze perfect gedoseerd te introduceren, waardoor het geen moeite kost te onthouden wie iedereen is. Ook slaagt ze erin ieder personage de benodigde diepgang te geven. Niet alleen maakt dat het boek meeslepend, het draagt ook bij aan de uitwerking van het thema: de impact van racisme. Iedereen gaat daaronder gebukt, maar door onderlinge verschillen in kleur, welvaart, locatie en persoonlijkheid pakt het voor iedereen anders uit. Juist dat is de grote kracht van The hate u give: het vertelt niet één verhaal, maar tientallen verhalen en is daarmee een ware snelcursus racisme voor tieners én volwassenen.
Ongelukkige woordkeuze doet afbreuk aan het verhaal
Het enige punt van kritiek zit hem in de vertaling van één woord. Waar in de originele versie de woorden ‘black’en ‘white’ worden gebruikt om kleur aan te geven, heeft Jasper Mutsaers in de Nederlandse versie gekozen voor de woorden ‘zwart’ en ‘blank’. Een opvallende keuze, want het woord ‘blank’ wordt door tieners van de huidige generatie, zeker als ze van kleur zijn, niet of nauwelijks gebruikt. Helaas maakt Mutsaers’ keuze de dialogen ongeloofwaardig. Starr die het over haar ‘blanke vriendje’ heeft, bijvoorbeeld, dat leidt ontzettend af van het verhaal. Hopelijk dat dit probleem in een volgende druk verholpen kan worden. Dat gezegd hebbende: of je nu ‘gewoon een goed boek’ wil lezen of meer te weten wil komen over de impact van racisme: The hate u give is altijd een aanrader.
